U stilu scenarija nekog naučno fantastičnog filma B produkcije, opis koji prati očigledno ‘fotošopiranu’ fotografiju iz navedene objave (arhivirano), glasi ovako:
Smithsonian Institution je priznao uništavanje hiljada džinovskih kostura Institucija je priznala da je početkom 1900-ih uništavala hiljade kostura džinovskih ljudi. Vrhovni sud SAD naložio je Smithsonian Institution-u da objavi klasifikovane dokumente iz ranih 1900-ih koji dokazuju da je organizacija učestvovala u velikom istorijskom zataškavanju dokaza. Ti dokumenti pokazuju da su u SAD pronađeni ljudski ostaci džinovskih dimenzija u desetina hiljada slučajeva, ali su uništavani po nalogu visokih zvaničnika kako bi se zaštitila tada važeća hronologija ljudske evolucije.
Dezinformacija je tako maštovito kreirana, da će se i oni koji ne vjeruju u nju razočarati u istinu.
Da li je Smithsonian priznao uništavanje kostura džinova?
Ne. Provjere pokazuju da je izvor tvrdnje — članak sajta World News Daily Report. Radi se o sajtu koji piše satirične članke i u donjem dijelu stranice čak stoji i napomena da je sadržaj fikcija/satira.
Osim toga, saopštenje (arhivirano) Smithsonian Institucije jasno ukazuje da sakupljanje i pregled ljudskih ostataka (human remains) spada u njenu praksu, ali nema nijedne potvrde o uništavanju kostura „džinova“, što je iz ove institucije i potvrđeno Reuters-u (arhivirano).
Da li je Vrhovni sud SADa (ili bilo koji sud) naložio objavu tajnih dokumenata u vezi sa ovim događajem?
Ne postoje zvanični zapisi koji potvrđuju da je sud donio takvu odluku. Na zvaničnom sajtu Vrhovnog suda SAD dostupna je baza svih presuda i odluka, ali među njima nema nijedne koja bi potvrđivala da je sud ikada naložio Smithsonian Instituciji objavu bilo kakvih dokumenata u vezi sa navodnim uništavanjem „džinovskih kostura“. Dakle, dio tvrdnje o sudskoj naredbi je takođe neutemeljen i predstavlja dodatni sloj dezinformacije.
Priče o „džinovima“, tajnim dokumentima, velikim pokrićima i institucijama koje zataškavaju „istinu“ su jako privlačne – one pružaju dramatično objašnjenje, miješaju elemente zavjere, misterije i skandala. Upravo zato što zvuče senzacionalno, veoma brzo se i šire.
Imajući u vidu da analizirana objava sa Fejsbuka nije označena kao satira već se plasira kao navodno istinit sadržaj, ona dobija ocjenu lažna vijest.
Ocjenu “Lažna vijest” dobija originalni medijski izvještaj (u potpunosti proizveden od strane medija koji ga je objavio) koji u sebi sadrži činjenično pogrešne tvrdnje ili informacije. Za sadržaje koji se ocjenjuju kao lažne vijesti može se pouzdano utvrditi da su kreirani i diseminirani sa namjerom da dezinformišu javnost, to jest da tvrdnju koja je u potpunosti lažna predstave kao činjenicu.