Među njima i Ujedinjeno Kraljevstvo (UK), koje je to učinilo početkom ove sedmice.
Odluka je podstakla navode o naplati odštete zbog kolonijalne prošlosti. Kako se tvrdi u više Fejsbuk objava, Palestina sada traži od Ujedinjenog Kraljevstva reparaciju u iznosu od dva biliona funti. (1, 2, 3, 4, 5) (arhivirano 1, 2, 3, 3, 5)
“Što se dogodi kad daju nadrogiranim idiotima vodit državu?
/Vijest je upravo sa sastanka u UN u NY sad je 00:30 ili 18:30 u NY/
1. priznaju Palestinu kao državu
2. Sad im Palestinci traže 2 TRILIJUNA FUNTI za reparacije za zemlju jer su Britanci držali protektorat nad Palestinom (tada palestinska nacija nije postojala) koju su im tobože oteli od 1917. do 1948”, piše u opisu objave na FB.
Ni u jednom zvaničnom saopštenju Ujedinjenog Kraljevstva (arhivirano) ili palestinske uprave (arhivirano), niti u ijednom pouzdanom mediju se ne navodi da je palestinski predsjednik tražio dva biliona funti odštete od Ujedinjenog Kraljevstva, kako se to tvrdi u objavama na društvenim mrežama.
Premijer Ujedinjenog Kraljevstva, Keir Starmer formalno je priznao (arhivirano) državu Palestinu 21. septembra, o čemu je obavijestio (arhivirano) palestinskog predsjednika Mahmuda Abasa putem pisma koje je poslala britanska generalna konzulka u Jerusalimu.
Abas je pozdravio britansku odluku, a u objavi na njegovom zvaničnom Fejsbuk nalogu (arhivirano) naveo je da odluka „predstavlja podršku miru, priznanje neotuđivih prava palestinskog naroda i oličenje posvećenosti Ujedinjenog Kraljevstva međunarodnim pravnim odlukama“.
Navodi o reparaciji datiraju još od 2023. godine. Palestinski predsjednik Mahmud Abas je te godine, tokom obraćanja na 78. zasijedanju Generalne skupštine Ujedinjenih nacija (arhivirano), zaista pozvao na reparaciju, odštetu i izvinjenje od Izraela, Ujedinjenog Kraljevstva i Sjedinjenih Država, u skladu sa međunarodnim pravom, zbog njihove uloge u palestinskoj tragediji i katastrofi.
On je tada izjavio (arhivirano):
“Sa naše strane, mi ćemo istrajati u nastojanju da tražimo odgovornost i pravdu pred relevantnim međunarodnim tijelima protiv Izraela, zbog stalne izraelske okupacije naše zemlje i zločina koji su počinjeni i koji se i dalje čine protiv nas, kao i protiv Britanije i Amerike zbog njihove uloge u sudbonosnoj Balfurovoj deklaraciji, i protiv svih onih koji su imali ulogu u katastrofi i tragediji našeg naroda, pozivajući na priznanje, izvinjenje, reparacije i odštetu u skladu sa međunarodnim pravom”.
Iako je palestinski predsjednik tada pomenuo reparaciju u toku govora, održanog prije aktuelnog rata u Gazi, on kasnije nije ponovio taj zahtjev, ni pokrenut formalni proces.
Abas nije pominjao reparaciju na zasijedanju UN
Takođe, Abas nije u toku govora na 78. zasijedanju Generalne skupštine UN 2023. godine ili u javnim izjavama datim nakon toga naveo neku određenu cifru odštete.
Palestinski predsjednik Abas obratio se Generalnoj skupštini UN putem video linka i ovog septembra, nakon što je Ujedinjeno Kraljevstvo priznalo Palestinu kao državu. U toku govora nije pomenuo reparaciju, niti iznos odštete koji se navodi u Fejsbuk objavama.
Tačno je da je jedna palestinska grupa pokrenula kampanju “Britanija duguje Palestini” (arhivirano) u septembru ove godine i da su inicirali peticiju koja podrazumijeva reparaciju. Međutim, ni u peticiji (arhivirano) nije naveden iznos od 2 biliona funti.
Više stranih fakt-čekera, Snopes (arhivirano) i Facta (arhivirano), ukazali su da navodi o iznosu od dva biliona funti potiče od procjene neimenovanih pravnih eskperata koji su dali izjavu za britanski Daily Mail (arhivirano).
Zašto Palestina traži reparaciju?
Osnova za zahtijevanje reparacije seže sve do perioda britanskog mandata (arhivirano) nad Palestinom koji je trajao od 1920. do 1948. godine. Palestinci smatraju da je Ujedinjeno Kraljevstvo, svojom politikom i postupcima odgovorna za nasilja i nepravde koje su doprinijele osnivanju države Izrael i raseljavanju velikog broja Palestinaca, konkretno događaj iz 1948, poznat kao Nakba.
Činjenica je da pravna procedura za reparaciju koja bi podrazumijevala angažman međunarodnih institucija nije pokrenuta, a da palestinski predsjednik, iako se zalagao za reparacijju u javnim govorima, nikada nije iznio tačnu cifru odštete.
Zbog svega navedenog, objave ocjenjujemo ocjenom dezinformacija.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.