Nova kontroverza oko koronavirusa potresa medijski svijet. Razlika je što je ovog puta inspiracija teoretičarima zavjere dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 2008. Godine, profesor Lik Montanjer.
Nekoliko domaćih i regionalnih medija prenijelo je izjavu profesora Lika Montanjera
Tekst su prenijeli IN4s, Borba, Blic, B92, Srbija danas, Nezavisne, Sputnik, Danas, Informer, Novosti, Srbin info, 021, Alo, Luftika, Princip News, Sve o Srpskoj, Istokrs, Balkanspress, Direktno.hr, Jutarnji.hr, Nova.rs, Espreso, Republika, Tanjug, Objektiv, Kuckaj, RTV, Avaz, Fakti, Fokus, Index,
U tekstovima se navode tvrdnje francuskog virologa i nobelovca Lika Montanjera da novi koronavirus koji izaziva COVID-19 nema prirodno porijeklo i da je napravljen u laboratoriji.
Tvrdnje da je virus nastao u laboratoriji, u Vuhanu ili drugdje, nijesu nove i cirkulišu društvenim mrežama od izbijanja epidemije, bez ikakvih dokaza, o čemu je Raskrinkavanje.me u više navrata pisalo.
Ova teorija je ponovo aktuelizovana zahvaljujući izvještavanju koje ukazuje na to da američke obavještajne službe ozbiljno proučavaju mogućnost da je virus vještački kreiran.
U ovom trenutku nema dokaza koji bi potvrdili tu hipotezu.
U pismu objavljenom 19. februara 2020. u medicinskom časopisu Lancet, grupa naučnika dala je izjavu o porijeklu novog koronavirusa, koji izaziva bolest COVID-19.
Francuski portal za provjeru činjenica 20minutes.fr provjerio je tvrdnje profesora Montanjera. Eksperti sa kojima su oni razgovarali na ovu temu tvrde da je izjava Luka Montanjera lažna i bez biološkog pokrića.
20minutes.fr je kontaktirao i Lusi Etjen, istraživačicu CNRS-a za virologiju i evolucijsku biologiju u Međunarodnom centru za istraživanje infekcija (CIRI, u Lionu). Ona je podsjetila na zaključke i metodologiju studije objavljene u uglednom časopisu Nature:
Što se tiče tvrdnje profesora Montanjera da je virus napravljen u laboratoriji u kineskom Vuhanu, 17. aprila se oglasio i kabinet francuskog predsjednika Emanuela Makrona, kako je prenio Rojters:
O tvrdnjama profesora Montanjera kritički je pisao je i portal European Scientist.
SARS-CoV-2 je novi virus koji se tek istražuje. Da bismo razumjeli zaključke istraživanja potrebno je ogromno prethodno znanje koje nemaju ni novinari ni njihovi čitaoci. U ovom slučaju, čak i prevod članka koji je već uradio ugledni francuski faktčeking portal predstavlja izazov, jer je materija kompleksna i osnovni pojmovi su laicima nepoznati.
I dok je potpuno legitimno i relevatno prenijeti stavove dobitnika Nobelove nagrade, u ovoj situaciji je jedino opravdano pogledati i uporediti dostupna istraživanja i stavove drugih istraživača i stručnjaka, kako bi se osiguralo objektivno izvještavanje umjesto dezinformisanja i hranjenja teoretičara zavjere.
Tekstove koji su nekritički prenijeli stavove Lika Montanjera ocjenjujemo kao pristrasno izvještavanje. Ovu ocjenu dobija medijski izvještaj za koji se može jasno utvrditi da favorizuje činjenice, stavove i zaključke koji odgovaraju određenom narativu, često ne poštujući pravilo kontaktiranja druge strane kada se radi o tvrdnjama koje su štetne po nečiji ugled, ili koje određene aktera prikazuju u negativnom svjetlu. Jedan od oblika pristrasnog izvještavanja je i selektivno prikazivanje činjenica, gdje se ističu činjenice koje idu u prilog određenoj tezi, dok se činjenice koje je ne potvrđuju tendenciozno izostavljaju.
Ovakve medijske izvještaje uglavnom prati i vrlo emocionalan način pisanja. Oni mogu i ne moraju biti netačni, ali po pravilu ne prikazuju cijelu sliku i sve strane priče, već predstavljaju samo one činjenice koje odgovaraju preferiranom narativu.
Portal Luftika i Portal Espreso objavili su ispravku u svom origanalnom tekstu, jasno koristeći etički standard profesionalnog postupanja novinara i demantovali prvobitne navode i njima dajemo ocjenu Demantovano. Ocjena “Demantovano” se daje u slučajevima kada medij utvrdi da je sadržaj potpada pod neku od gore opisanih negativnih ocjena koji je objavio ocijenjen nekom od navedenih ocijena i onda ga demantuje na jasan i vidljiv način, u skladu sa principima objave demantija.
Edit: 23.09.2020.
IN4s: Pristrasno izvještavanje | Borba: Pristrasno izvještavanje | Blic.rs: Pristrasno izvještavanje | B92: Pristrasno izvještavanje | Srbija danas: Pristrasno izvještavanje | Nezavisne novine: Pristrasno izvještavanje | Sputnik: Pristrasno izvještavanje | Danas: Pristrasno izvještavanje | Novosti: Pristrasno izvještavanje | Srbin.info: Pristrasno izvještavanje | 021.rs: Pristrasno izvještavanje | Alo: Pristrasno izvještavanje | Luftika: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Princip News: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Sve o Srpskoj: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Istokrs: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Balkans Press: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Direktno.hr: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Jutarnji.hr: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Nova.rs: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Espreso: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Republika.rs: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Tanjug.rs: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Objektiv.rs: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Kuckaj: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | RTV Vojvodine: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Avaz: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Fakti: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | Fokus: Pristrasno izvještavanje,Demantovano | index.hr: Pristrasno izvještavanje,Demantovano
