U moru dezinformacija koje se plasiraju na onlajn portalima, često je teško zaključuti je li riječ o informativnoj vijesti, izvještaju ili stavu i komentaru. Da se na novinarske forme i pravila zaboravilo, pokazuje i činjenica da se u nekim tekstovima čak ni ne navode imena onih o kojima se govori. Na onlajn portalu i Fejsbuk stranici Borba, objavljen je tekst o posjeti predstavnika ukrajinske ambasade opštini Žabljak, koji prati naslov:
U tekstu se ističe da je taj potez gradonačelnika opštine Veselina Vukićevića koji je ponudio pomoć ukrajinskim državljanima skandalozan, jer su uzeli u obzir da je, kako se navodi, Žabljak grad sa malo stanovnika, koji uglavnom žive od turizma.
Gdje je Borba, a gdje je istina?
Predsjednik opštine Žabljak Veselin Vukićević sastao se sa otpravnicom poslova Ambasade Ukrajine, Nataliom Fialkom i saradnicima, prilikom čega je dogovorena pomoć raseljenima iz te zemlje, gdje od 24. februara bukti rat. U saopštenju koje je opština dostavila redakciji Raskrinkavanje.me, ističe se:
Dodaje se i da Opština Žabljak nema narodnu kuhinju, niti smještaj za prihvatanje raseljenih, te da je to jedini način da se skromno pomogne građanima Ukrajine koji su van svojih domova u ratnim okolnostima.
Taj sastanak se održao u ambasadi Ukrajine u Podgorici, čija otpravnica poslova, prema pisanju Borbe, reketira po Crnoj Gori. Taj izraz se prema definiciji odnosi na vrstu organizovanog kriminala koji se sastoji od naplaćivanja različitih globa osobama u mjestu koje kontroliše mafija. Osobe ili firme moraju plaćati „pružanje zaštite“ odnosno dati kriminalnoj organizaciji novčana sredstva u zamjenu za neometano obavljanje ekonomske aktivnosti i fizičku bezbjednost.
Podsjećamo da je Rusija oružano napala Ukrajinu prije više od 20 dana, prilikom čega je prema podacima UN-a do 15. marta stradalo 726 civila od čega je 52 djece, dok su 1.174 osobe povrijeđene. Zemlju je do sada napustilo više od 3,1 milion Ukrajinaca, dok je dodatnih 2 miliona interno raseljenih.
Imajući u vidu te brojke i užas koji je u 21. vijeku pogodio tu zemlju, kao i saopštenje opštine Žabljak, objavi portala Borba dajemo ocjene “dezinforormacija”, “manipulisanje činjenicama”, “pristrasno izvještavanje”.
Ocjenu “Dezinformacija” dobija medijski izvještaj koji u sebi sadrži “miks” činjenica i netačnog ili poluistinitog sadržaja. U ovakvim slučajevima, mediji ne moraju nužno biti svjesni netačnih informacija koje su objavljene zajedno sa istinitim. Takođe, ovom ocjenom biće tretirani i izvještaji koji imaju lažne atribucije ili naslove koji ne oslikavaju tekst u smislu tačnosti informacija.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
Ocjenu “Pristrasno izvještavanje” dobija medijski izvještaj za koji se može jasno utvrditi da favorizuje činjenice, stavove i zaključke koji odgovaraju određenom narativu, često ne poštujući pravilo kontaktiranja druge strane kada se radi o tvrdnjama koje su štetne po nečiji ugled, ili koje određene aktera prikazuju u negativnom svjetlu. Jedan od oblika pristrasnog izvještavanja je i selektivno prikazivanje činjenica, gdje se ističu činjenice koje idu u prilog određenoj tezi, dok se činjenice koje je ne potvrđuju tendenciozno izostavljaju.
Ovakve medijske izvještaje uglavnom prati i vrlo emocionalan način pisanja. Oni mogu i ne moraju biti netačni, ali po pravilu ne prikazuju cijelu sliku i sve strane priče, već predstavljaju samo one činjenice koje odgovaraju preferiranom narativu.
