Veliki broj faktčeking portala se iz sedmice u sedmicu bavi glavnim američkim epidemiologom Entonijem Faučijem, odnosno, tvrdnjama objavljenim na njegov račun.
Pojedini portali u regionu početkom prošlog mjeseca su objavili tekstove u kojima se navodi da je vodeći američki epidemiolog Entoni Fauči, obmanuo javnost, jer je navodno u e-mail prepiskama iznosio različite stavove, u odnosu na one koje je javno saopštavao.
Tako je na portalu Nulta Tačka osvanuo tekst pod naslovom:
Međutim ova medijska „bomba“ je posljedica teksta koji je izvorno objavljen na Fox newsu, a koji je u nekim djelovima nejasan, jer je nespretno preveden. Naime prenesene su „otrovne strelice“ koje je na Faučijevu adresu poslao Džej Batačarija, profesor medicine na Stenfordu.
Batačarija je poručio da je Fauči “izgubio kredibilitet” nakon što su njegovi e-mailovi pokazali da je promijenio mišljenje o efikasnosti maski. U članku se posebno ističe mail iz februara u kojem je Fauči upitan za savjet da li treba nositi masku na aerodromu, odgovorio da to ne preporučuje – što je suprotno njegovom trenutnom stavu.
„Fauči i drugi stručnjaci su kasnije preokrenuli svoje stavove, a maske su postale uobičajene u većem dijelu Amerike tokom 2020. i do 2021. Fauči se branio, rekavši da se njegov stav promijenio kako se nauka mijenjala. Da smo tada znali da se znatna količina prenosi asimptomatski, i da smo znali da podaci pokazuju da maske izvan bolničkog okruženja zaista funkcionišu, naravno da bi to ljudi uradili, rekao je na CNN-u“, dodaje se u istom tekstu portala Nulta Tačka, koji je objavu „obogatio“ tvitom doktorice Džulije Grejs Piterson, a u kojem se savjetuje da bi maske i dalje trebalo nositi.
Izdvaja se i jedan komentar na njen post, kojim se tvrdi da je Fauči rekao da nošenje maski izaziva bakterijsku upalu pluća.
Prati ga i fotografija sa ispisanim tekstom, ovom tvrdnjom ali i još detalja.
Ove tvrdnje smo raskrinkali i ranije.
Fauči je početkom februara 2020. godine primio e-mail sa pitanjem da li preporučuje nošenje maske na aerodromu prilikom putovanja. U odgovoru je naveo:
Nakon više od godinu pomenuti mail je bio među nekoliko hiljada Faučijevih mejlova, objavljenih na zahtjev Washington Posta, BuzzFeed Newsa i CNN-a, koji su se pozvali na Zakon o slobodnom pristupu informacijama. Taj dokument je ubrzo postao osnov za širenje dezinformacije – da je Fauči znao da su maske neučinkovite u smanjenju širenja koronavirusa, a javno zastupao drugačiji stav.
Međutim tokom gostovanja na CNN-u trećeg dana juna, ove godine, Fauči je objasnio da su njegove preporuke bile zasnovane na saznanjima koja su tada bila dostupna, te da je mišljenje promijenio usljed dostupnosti više informacija o asimptomatskom prenosu virusa i učinkovitosti maski izvan bolnica.
Takođe istina je da je u tom periodu Fauči i javno iznosio sličan stav o efikasnosti maski. USA TODAY navodi da su zvaničnici u SAD-u u početku demotivisali one koji nose maske, jer su se plašili da ih neće biti dovoljno za zdravstvene radnike. Fauči je 8. marta u emisji „60 minuta“ kazao da“nema razloga za šetnju s maskom“, a stavovi su mu bili ekvivalentni mailu iz februara.
Dakle Fauči je i dalje insistirao na tome da maske sprečavaju zaražene da prenose virus na one koji to nijesu i nije ih preporučivao za opštu populaciju, suprotno tvrdnjama iz naslova da je jedan stav imao za javnost, a jedan privatno.
Najpoznatiji američki epidemiolog je, mišljenje da maske nijesu efikasne, promijenio dva mjeseca nakon „spornog“ maila.
Sa prilivom novih informacija, mijenjale su se i smjernice o nošenju maski koje su izdavale agencije za javno zdravstvo, pa su tako tamošnji Centri za kontrolu bolesti 3. aprila 2020. godine preporučili nošenje maski. I Fauči je promptno, zauzeo takav stav prenosi USA TODAY.
Faučijevu izjavu od 3. aprila, na koju se poziva USA TODAY, prenijeli su brojni mediji, među kojima je i AP.
Iste argumente Fauči je iznio i u mail prepisci od 5. aprila. Iako su pojedini djelovi maila zaštićeni, pretpostavka je da je ovaj epidemiolog upitan, da li osobe koje su završile sa karantinom mogu da se susretnu. On ovako odgovara:
Jasno je da i u ovom slučaju ne postoji razlika između onoga što je Fauči govorio javno i onoga što je pisao u mejlovima.
Uzimajući u obzir da ne postoji disbalans između Faučijevih javnih nastupa, i mejl prepiski, ovoj objavi dajemo ocjenu manipulisanje činjenicama.
Ocjenu “Manipulisanje činjenicama” dobija medijski izvještaj koji koristi poznate i tačne činjenice, ali ih interpretira na obmanjujući način. Ovi izvještaji uglavnom koriste tačne informacije za izvođenje netačnih zaključaka ili tvrdnji, čime usmjeravaju zaključke konzumenata medijskog sadržaja u pogrešnom smjeru u odnosu na stvarno značenje predstavljenih činjenica.
